گالوانیزاسیون به فرآیند گالوانیزه کردن فولاد سیاه گفته می شود که طی آن فولاد سیاه دارای خاصیت ضد زنگ زدگی و ضد خوردگی می شود. این فرآیند به روش های مختلفی انجام می شود و انواع مختلفی دارد. گالوانیزه گرم و گالوانیزه سرد از انواع گالوانیزاسیون یا گالوانیزه کردن است که خاصیت ضد زنگ زدگی و خوردگی را به شیوه های متفاوت برای فولاد پدید می آورد. گالوانیزه گرم روش متداول تر و قدیمی تری از گالوانیزاسیون سرد است که در ادامه چگونگی و مراحل گالوانیزاسیون گرم و سرد را شرح داده شده است.

مراحل گالوانیزه کردن به روش گرم ( گالوانیزاسیون گرم )

همان طور که گفته شد گالوانیزه به روش گرم را گالوانیزاسیون گرم می گویند که قدیمی ترین و رایج ترین نوع گالوانیزاسیون می باشد. در این روش ، فرآیند گالوانیزه کردن به صورت غوطه وری فلز پایه (عموما فولاد)، در مخزن روی مذاب با دمای 460 درجه سانتی گراد انجام می شود. به این صورت که ابتدا مخزن روی ( zn ) مذاب که دمایی حدود 460 درجه سانتی گراد دارد آماده می گردد و سپس فولاد سیاه درون این مخزن قرار داده می شود و با غوطه ور شدن آن در این مخزن واکنش های شیمیایی بین فولاد و روی شروع می شود. طی این واکنش ها ، چندین لایه متشکل از ترکیب آهن و روی تشکیل می گردد و پس از خارج کردن آن در اثر واکنش لایه ی روی با اکسیژن و کربن یک پوشش آلیاژی محافظ در برابر خوردگی و زنگ زدگی و سایش را ایجاد می کند. این فرآیند ذاتا ساده است و سادگی آن ، موجب برتری این روش گالوانیزه کردن نسبت به سایر روش های حفاظت از خوردگی می شود.

ویژگی های لایه گالوانیزه در روش گرم

ضخامت لایه گالوانیزه بین 100 تا 130 میکرون

رنگ لایه گالوانیزه توسی مات و کدر

دارای سطح غیر یکنواخت و ناصاف

مزایای روش گالوانیزه گرم

ضخیم تر بودن لایه ی محافظ : این روش به دلیل غوطه وری در مخزن روی مذاب ، در مقایسه با روش گالوانیزه سرد لایه محافظ ضخیم تری ایجاد می کند.

مقاومت بیشتر در برابر خوردگی و زنگ زدگی : به دلیل نفوذ فلز روی (zn) درون فلز پایه (فولاد) و همچنین ضخامت زیاد آن بر روی فولاد، فولاد گالوانیزه شده به این روش دارای مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و زنگ زدگی می باشد و این از مهمترین مزایای گالوانیزاسیون به این روش می باشد.

سادگی و راحتی : عملیات گالوانیزه کردن در این روش تنها با غوطه ور کردن قطعه مورد نظر در مخزن فلز روی مذاب صورت می گیرد که روش ساده ای است. از این رو، گالوانیزاسیون گرم معمولا برای مقاوم کردن فلزات مورد استفاده در فضای باز مانند دکل های مخابراتی و فشار قوی برق و همچنین جهت تولید مفتول گالوانیزه گرم که در ساخت انواع توری مانند توری حصاری ، توری مرغی ، توری گابیون و توری پرسی و همچنین پایه فنس به کار گرفته می شود.

گالوانیزاسیون سرد

روش گالوانیزاسیون سرد یا الکترولیز ، اسپری کردن محلول نمک روی و آب ، یا نمک روی و محلول اسیدی (الکترولیت) بر روی فلز مورد نظر است. لایه گالوانیزه در این روش حدودا 25 میکرون و برخلاف روش گالوانیزه گرم ، ظاهری براق و یکنواخت دارد . ضخامت کم لایه روی در گالوانیزه سرد موجب شده تا این روش برای گالوانیزه کردن فلزات با ضخامت کم مورد استفاده قرار گیرد که عموما در صنایع قطعه سازی ، ساخت خوردو ، پیچ و مهره و تولید مفتول گالوانیزه سرد برای توری مرغی استفاده می گردد.

تفاوت گالوانیزاسیون گرم و سرد

با توجه به این نکات جمع بندی شده می توان فهمید که استفاده از هر کدام از این روش ها برای مواردی که گفته شده مناسب است و اگر به عنوان مثال ، برای استفاده در محیط های اسیدی از فولادی استفاده کرد که با روش سرد گالوانیزه شده است کارآیی لازم را ندارد.